“Vrouwen in de techniek blijft een zeldzaamheid” kopte dagblad Trouw op 20 augustus 2018. Het aantal vrouwen dat een technische opleiding volgt, is de afgelopen jaren sterk gestegen. Maar daarna gaat het vaak mis. Ook als ze een technische opleiding hebben gevolgd, gaan vrouwen nauwelijks in de techniek aan de slag. Van de 280.000 technisch geschoolde vrouwen is slechts 17% werkzaam in een technisch beroep. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek over 2017 in opdracht van het ministerie van economische zaken. Als oorzaken worden genoemd: de mannencultuur, de onmogelijkheid op flexibele tijden of in deeltijd te werken en het ontbreken van vrouwelijke rolmodellen.
Zeker als vrouwen een kleine minderheid vormen in een team of organisatie, is de kans groot dat zij vertrekken of kiezen voor een niet-technische functie. Zij ervaren niet (h)erkend en ondergewaardeerd te worden en voelen zich niet thuis in de overwegend masculiene cultuur.
TNO probeert deze negatieve cirkel te doorbreken. Dit jaar heeft bijvoorbeeld de unit Defensie & Veiligheid in 3 maanden tijd 50 vacatures weten te vervullen, waarvan er 17 door vrouwen zijn ingevuld.
En wat doen zij om deze nieuwe medewerkers ook daadwerkelijk vast te houden?
Marleen Vrolijk, Lead HR Business Partner bij TNO Defensie en Veiligheid legt uit: “In onze werving hebben we bewust aandacht voor diversiteit. Er wordt extra aandacht besteed aan arbeidsmarktcommunicatie, vacatureteksten en advertenties worden bijvoorbeeld kritisch bekeken op onder meer genderneutraal woordgebruik, en we denken ook na over passend beeld. Daarnaast bieden we workshops en trainingen, aan onze recruiters en betrokkenen in het selectieproces, op het gebied van diversiteit met onder andere aandacht voor het risico van ‘implicit bias’ en ‘kloongedrag’: de neiging om de voorkeur te geven aan kandidaten die het meest op jezelf lijken. Aan de basis van de maatregelen ligt de ambitie van TNO met bijbehorende doelstellingen wat betreft het aandeel vrouwen in de (sub-)top: dat helpt natuurlijk om de aandacht en inspanningen op dit gebied te vergroten”, zegt Marleen Vrolijk.
Niet alle resultaten zijn concreet te kwantificeren, maar al wel is gebleken dat dit jaar binnen de unit Defensie en Veiligheid vrouwen 40,8% deel uitmaken van de nieuwe instroom. Niet slecht voor een technische organisatie. Cruciaal is natuurlijk: hoe zorgt TNO ervoor dat zij niet (snel) weer uitstromen? Marleen Vrolijk is zich van deze uitdaging bewust. “TNO heeft arbeidsvoorwaarden waarin het mogelijk is om parttime te werken en flexibel met werktijden en werkplek om te gaan, dat is een voordeel in onze propositie naar vrouwen op de arbeidsmarkt. Daarnaast bieden we een uitdagende werkomgeving met een aantal sterke vrouwelijke boegbeelden als inspiratie en voorbeeld.” De betreffende 17 vrouwen starten allen binnen een periode van drie maanden. Dit betekent dat zij gezamenlijk geen zeer kleine minderheid vormen en dus minder last hebben van ‘minderheid-mechanismen’. Ook kunnen ze gezamenlijk optrekken en elkaar stimuleren. Belangrijk is vooral dat TNO bezig is in de praktijk te onderzoeken welke cultuuraspecten aandacht of verandering vragen: welke belemmeringen en stimulansen zijn er en hoe kunnen we de barrières wegnemen?
“Daar continu samen het gesprek over voeren, elkaar op blijven uitdagen en in de praktijk handen en voeten aan geven, brengt ons in een positieve flow wat betreft diversiteit, en in het bijzonder het aantal vrouwen werkzaam in de techniek.”
Margo van Berkel, Senior Adviseur Talent naar de Top